Podczas pandemii przekonaliśmy się, że część szkoleń możemy z powodzeniem prowadzić w wirtualnej przestrzeni przy wykorzystaniu min. takich form jak prowadzony na żywo instruktaż czy też przy użyciu platform e-learningowych. Czy takie formy szkoleń mają przewagę nad tradycyjnymi szkoleniami prowadzonymi stacjonarnie? Nie da się tego jednoznacznie ocenić, wiele zależy ile nasi słuchacze, uczestnicy szkoleń już wiedzą i czego mają się nauczyć na szkoleniu. Każdy indywidualnie musi zdecydować, która forma jest dla niego odpowiednia. Metod prowadzenia szkoleń opisane w tym wpisie pozwalają poznać odpowiedź co należy robić, aby zmotywować uczestników szkolenia oraz jakie są uniwersalne metody aktywizacji, które pozwolą utrzymać ich uwagę.

Motywowanie uczestników #szkoleń

Ludzie podejmują naukę z różnych powodów: chcą poszerzać wiedzę, zdobyć kwalifikację lub nowe umiejętności, zmienić pracę. Jednak nie wszyscy uczestnicy szkoleń biorą w nich udział z własnej woli. Taki uczestnik może być problematyczny podczas prowadzenia szkolenia, wywoływać konflikty lub negatywnie reagować. Powody mogą być różne: presja czasu, strach przed nowym, duża liczba obowiązków itp.

Zobaczmy od jakich czynników zależy motywacja uczestników:

1. Ludzie chcą mieć poczucie wpływu na uczenie się – tutaj stosujemy metody angażujące w szkolenie, wykorzystujemy wiedzę i doświadczenie obecnych uczestników
2. Ludzie chcą mieć przekonanie, że uczą się czegoś wartościowego – pokazujemy wartość zdobywanej wiedzy oraz jak można ją wykorzystać w praktyce
3. Ludzie chcą by uczenie sprawiało im przyjemność – ciekawy i interesujący sposób prowadzenia dostosowany do naszych uczestników ( 4 typy osobowości)
4. Ludzie chcą odnosić sukcesy i widzieć postępy w nauce – ćwiczenia, które zadajemy do wykonania grupie muszą mieć odpowiednio dobrany poziom trudności, aby uczestnicy mieli satysfakcję z ich rozwiązania.

Przedstawiam kilka wskazówek, które pomagają podnieść poziom motywacji i zaangażowania uczestników podczas zajęć:

1. Przedstaw i wyjaśnij cele szkolenia. Podkreślaj korzyści jakie odniosą kursanci po zdobyciu wiedzy i gdzie ją będą mogli wykorzystać. Nawiązuj do nich podczas szkolenia.
2. Wykorzystaj wiedzę i doświadczenie uczestników i przedstaw ich jako ekspertów w swojej dziedzinie.
3. Wzmacniaj pewność siebie uczestników:
   • Lodołamacz – ćwiczenie często prowadzone w formie zabawy/gry mające na celu pobudzenie uczestników oraz poznanie siebie nawzajem.
   • Nie krytykuj za błędne odpowiedzi, przekształcaj je w coś naturalnego dzięki pomyłką możemy się uczyć.
   • Chwal za poprawne odpowiedzi.
   • Staraj się łączyć informacje, które uczestnicy już posiadają z nowymi wiadomościami, aby uniknąć efektu nadmiaru nowych informacji.
   • Organizuj ćwiczenia w grupach i parach – jest to dobra forma dla nieśmiałych uczestników.
   • Obserwuj zachowanie uczestników – zadawaj proste pytania na początku, aby nieśmiali mogli nabrać pewności siebie,
   • Ogranicz aktywność osób, które znacząco dominują na szkoleniu i nie dopuszczają innych do głosu.
4. Wiedzę przekazuj w przyjazny do obioru sposób. Unikaj dużej ilości suchych danych, statystyk, paragrafów – nasz mózg ich nie lubi i chętnie zapomina.
5. Planuj dobrze czas – jeżeli czasu na wykonanie ćwiczenia będzie zbyt mało uczestnicy mogą być poirytowani, że nie mogli osiągnąć sukcesu. Z kolei zbyt dużo czasu spowoduje, że grupa zacznie zajmować się innymi aktywnościami.
6. Pamiętaj o przerwach – jeśli widzisz, że uczestnicy szkolenia są zmęczeni, zrób przerwę nawet jeśli nie była teraz w planie szkolenia. Potrzebujemy przerw, aby poukładać nabytą wiedzę. Jeżeli przerwy są zbyt rzadko nasz mózg nie będzie miał wystarczająco czasu, żeby posegregować zdobyte informacje.

Istotne jest dopasowanie metod nauczania do grupy tak, aby odpowiadały potrzebom i predyspozycjom uczestników.

Metody aktywizujące uczestników #szkoleń

Metody aktywizujące umożliwiają zastosowanie teorii w praktyce oraz uczą kreatywnego rozwiązywania problemów. Rozwijają pracę w grupie, utrzymują uwagę uczestników oraz ułatwiają zapamiętywanie. Metody aktywizujące powinny stanowić około ¾ działań podczas szkolenia. Należy stosować różne metody zamiennie cały czas podczas prowadzenia szkolenia, aby nie znużyć uczestników. Poniżej przedstawiam kilka przykładów metod aktywizujących:

1. Stosowanie pytań – bardzo cenna umiejętność, którą warto rozwijać. Nie każde pytanie sprawdzi się podczas szkolenia. Warto wiedzieć co zrobić, gdy np. uczestnicy nie chcą zabierać głosu lub tylko jedna osoba odpowiada i nie daje dojść do głosu innym. Ta metoda sprawdza się zarówno podczas szkoleń stacjonarnych jak i online.
2. Dyskusja – np. przy flipcharcie. Można poddać analizie dla każdej z grup inne problemy z zakresu BHP, uczestnicy w grupach wspólnie zapoznają się z nimi i próbują znaleźć rozwiązania. Podczas szkoleń online można zastosować np. Jamboard.
3. Gry – obecnie na rynku stosowanych jest wiele gotowych rozwiązań, które możemy wykorzystać w swoich szkoleniach np. „memo – znaki bhp” czy „Safety talks”. W szkoleniach online możemy wykorzystać np. safetyroom lub samodzielnie coś przygotować.
4. Case study – (analiza przypadku) wykorzystywane do sprawdzenia wiedzy, umiejętności i zrozumienia zagadnień.
5. Praca w grupach – z zastosowaniem karteczek samoprzylepnych, online można wykorzystać np. Lino.
6. Aktywna praca z prezentacją – Losujemy pomiędzy uczestnikami moduły szkolenia, które prowadzimy. Uczestnicy po zapoznaniu się z nim zaczynają przedstawiać treści z którymi się zapoznali i w efekcie zapoznają się z całością. Podczas szkoleń wirtualnych można wykorzystać podpokoje.

Ważnym elementem profesjonalnego szkolenia, który pozwoli również innym trenerom efektywnie i powtarzalnie poprowadzić dane szkolenie (np. podczas naszej nieobecności) jest program szkolenia tzw. Scenariusz. Dobrze dopracowany zawierający metody aktywizujące odpowiadające potrzebom osób dorosłych sprawi, że uczestnicy staną się bardziej otwarci na nowe treści, chętniej uczestniczyli w szkoleniu i przede wszystkim skuteczniej przyswajali wiedzę.

Dzięki temu my trenerzy będziemy postrzegani jako profesjonaliści a nasze szkolenia staną się cenione i lubiane przez uczestników!